Κύκλος ιστορικής μνήμης, λαϊκής παιδείας και πολιτικού προβληματισμού, στο πλαίσιο του 26ου Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ (4-6 Ιουλίου 2025, Άλσος Γουδή)
- Μπορούν τα κινήματα να γίνουν εργαστήρια της κοινωνικής μνήμης;
- Ποιες είναι οι ιστορίες των ανθρώπων που «στερούνται φωνής» στην επίσημη ιστοριογραφία;
- Η μετανάστευση και η (μετα)κίνηση των ανθρώπων αποτελούν φαινόμενα της εποχής μας ή πρόκειται για διαχρονικές δυνάμεις που διαμορφώνουν το κοινωνικό γίγνεσθαι;
- Η αντίσταση μπορεί να αποτελέσει δημιουργική δύναμη μετασχηματισμού της κοινωνίας ακόμα και όταν δεν πετυχαίνει τους διακηρυγμένους στόχους της;
Με αφετηρία τα τέσσερα αυτά ερωτήματα αποφασίσαμε να οργανώσουμε τον Κύκλο «Ιστορίες Μετανάστευσης, (Μετα)Κίνησης και Αντίστασης» στο πλαίσιο του 26ου Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ (4-6 Ιουλίου, Άλσος Γουδή).
Ένας κύκλος δράσεων για την ιστορική μνήμη, τη λαϊκή παιδεία και τον πολιτικό προβληματισμό που θα αποτελέσει οργανικό μέρος της σημαντικότερης ετήσιας εκδήλωσης του αντιρατσιστικού κινήματος. Ένας κύκλος που φιλοδοξεί να διαμορφώσει ένα πεδίο συνάντησης μεταξύ της επιστημονικής δουλειάς και της πολιτική δράσης.
Οι δράσεις μας θα κινηθούν γύρω από δύο άξονες.
- Ο πρώτος άξονας είναι η προσφυγική εγκατάσταση του 1922. Θα συζητήσουμε για τους μετασχηματισμούς που προκάλεσε το προσφυγικό κύμα από τη Μικρά Ασία, τον τρόπο που το διαχειρίστηκε το κράτος αλλά και τη στάση των γηγενών. Ταυτόχρονα, επιδιώκουμε να αναδείξουμε τις (μετα)κινήσεις των ανθρώπων στον ελλαδικό χώρο που δεν σταμάτησαν στα 100 και πλέον χρόνια που μεσολάβησαν από το 1922. Διαφορετικές μεταναστεύσεις και κινητικότητα, διαφορετικές κρατικές πολιτικές και στάσεις της κοινωνίας. Αλλά πάνω απ’ όλα, θέλουμε να δώσουμε χώρο στις ιστορίες των ανθρώπων, των πρωταγωνιστών των μεγάλων και των μικρότερων μετακινήσεων, που πολύ σπάνια βρίσκουν τη θέση τους στην επίσημη ιστοριογραφία.
- Ο δεύτερος άξονας είναι η συμμετοχή των «νεοφερμένων» του ’22 στην Αριστερά του Μεσοπολέμου και στην Εθνική Αντίσταση. Με βάση τη σύγχρονη βιβλιογραφία, θα συζητήσουμε το πώς οι πρόσφυγες άλλαξαν ριζικά την Αριστερά αλλά και πως η συμμετοχή τους στους κοινωνικούς αγώνες αποτέλεσε όχημα για την πραγματική συμπερίληψή τους στην ελληνική κοινωνία. Επιπλέον, θέτουμε το ερώτημα αν και πώς αυτοί οι αγώνες μετασχημάτισαν την ελληνική κοινωνία, μολονότι εντέλει ηττήθηκαν.
Πρόγραμμα δράσεων, κατά τη διάρκεια του 26ου Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ 4-6 Ιουλίου στο Άλσος Γουδή.
- Έκθεση: Ιστορίες χώρων, ιστορίες μετακινήσεων, ιστορίες ανθρώπων.
Μια έκθεση που αναζητεί στους χώρους της πόλης τις μνήμες των μετακινήσεων και των ιστοριών τους.
Παρασκευή 4 Ιουλίου 7:30 μ.μ.
«Ο ρόλος των προσφύγων και της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης στη συγκρότηση του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος».
Μια συζήτηση με τον ιστορικό Κωστή Καρπόζηλο.
Ο Κωστής Καρπόζηλος είναι συγγραφέας του βιβλίου «Ελληνικός κομμουνισμός: Μια διεθνική ιστορία (1912-1974)», εκδόσεις Αντίποδες
Σάββατο 5 Ιουλίου, 7:30 μ.μ.
1922-2025: «Η μετακίνηση, η εγκατάσταση, η κρατική πολιτική».
Μια συζήτηση με την Όλγα Λαφαζάνη και την Ελένη Κυραμαργιού.
Η Όλγα Λαφαζάνη και η Νέλλη Καμπούρη έχουν επιμεληθεί τον υπό έκδοση συλλογικό τόμο«Οριακές Αντιστάσεις: Προς μια κριτική προσέγγιση τηςμετανάστευση», εκδόσεις Αντίποδες.
Η Ελένη Κυραμαργιού είναι συγγραφέας του βιβλίου «Δραπετσώνα 1922-1967: Ένας κόσμος στην άκρη του κόσμου», εκδόσεις Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών/Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών
Kυριακή 6 Ιουλίου, 7:30 μ.μ.
Οι προσφυγικές γειτονιές της Αθήνας και το ΕΑΜ.
Μια συζήτηση με τον ιστορικό Μενέλαο Χαραλαμπίδη.
Ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης είναι συγγραφέας του βιβλίου «Η εμπειρία της κατοχής και της αντίστασης στην Αθήνα», εκδόσεις Αλεξάνδρεια.
